نمایشگاه بین المللی کتاب تهران یک مانور فرهنگی است، هزینه های بالای حضور برای ناشران استانی - مجله هدیه

-چنانچه در نمایشگاه کتاب تهران شرکت می کنید چه آثاری را در نمایشگاه عرضه می کنید؟

در مورد حضور به عنوان ناشر انتشارات نویسندگان پارس(با حدود 360 عنوان کتاب، از سال 96 تا 1401) در نمایشگاه کتاب تهران، نخست باید عرض کنم که به طور کلی، هر رویداد فرهنگی در حوزه کتاب، برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و برای ارائه تازه های نشر و معرفی نویسندگان و شاعران و پژوهشگران و استعدادهای نو، نقش مهمی را ایفا می نماید. در این راستا، نمایشگاه کتاب تهران، به عنوان یک گردهمایی بزرگ ملی و یک مانور فرهنگی، در نوع خود بسیار ارزشمند است.

این نمایشگاه، در ایران، میعادگاه فرهنگی و یک رویداد منحصر به فردی است که فرصتی را برای آشنایی ناشران با نویسندگان تازه نفس، شناسایی و کشف استعدادهای تازه، معرفی ناشران نوپا به جامعه مخاطب و نمایش ظرفیت های نشر ایران فراهم می نماید از این رو حق طبیعی هر ناشری است که در این فضا حضور داشته باشد و آثار خود را به صورت فیزیکی به مخاطبان کتاب معرفی و عرضه کند. افزون بر این، با گفت وگو با مخاطب و گفتگو با آن ها می تواند به کم و کیف کارش بیفزاید و بعلاوه موضوعات جدیدی را برای فراوری اثر بیابد.

برای حضور در نمایشگاه کتاب چه تسهیلاتی دریافت کردید؟

بر آن بودم که سال جاری حداقل بتوانم در نمایشگاه کتاب 1402 شرکت کنم و نویسندگان و شاعران و پژوهشگران را در این رویداد فرهنگی معرفی کنم و آثار

نمایشگاه کتاب تهران، به عنوان یک گردهمایی بزرگ ملی و یک مانور فرهنگی، در نوع خود بسیار ارزشمند است.

این عزیزان را به نمایش بگذارم که این فرصت مغتنمی برای آن ها بود که خود نیز حضور پیدا نمایند. ولی متاسفانه، به خاطر مسائل مالی، از حضور در این نمایشگاه منصرف شدم.

دم. دلمان خوش بود بعد از تعطیل شدن نمایشگاه کتاب استانی، به خاطر همه گیر شدن کووید 19، حداقل در سال 1401 می توانستیم حضور پررنگ داشته باشیم و قصد داشتیم که با حضور خود، برنامه های جانبی برای نویسندگان ارائه دهیم تا با رونمایی، نقد و آنالیز، جشن امضا، نشست های خاص با خبرنگاران و مسئولین فرهنگی و.....بتوانند از این رویداد مهم فرهنگی در استان بهره مند شوند که متاسفانه به خاطر عدم برگزاری این نمایشگاه از این فرصت نیز نتوانستیم استفاده کنیم.

شیراز، از عنوان مرکز فرهنگی کتاب، چه سودی برد؟ نویسندگان، ناشران، از اینکه شیراز بعنوان مرکز فرهنگی کتاب شد چه بهره ای بردند؟ متاسفانه متولیان فرهنگی، از این امتیاز، هیچ استفاده ای نکردیم. برعکس، نمایشگاه کتاب استان، مردمی ترین رویداد فرهنگی فارس که داشت با تجربه تر می شد و شناخته تر می شد، در سالی که مرکز فرهنگی بودیم تعطیل شد. کاش حداقل گزارشی از فعالیتهای عزیزان در حوزه کتاب، برای مردم ارائه می دادند.

تجربه حضور در دوره های گذشته نمایشگاه پیروز بود؟

شرکت نکردن در نمایشگاه کتاب برای ناشران استانی ناخوشایند است، حضور در چنین فضایی برای ما زمینه ارتباط با نویسندگان، مخاطبان و دیگر ناشران را فراهم می کرد. با این حال مجموع شرایط ما را به سمتی برده است که نتوانیم در آن شرکت کنیم.

هزینه های حضور در نمایشگاه بسیار افزایش یافته است و برای ناشران شهرستانی به صرفه نیست. در صورتی که اگر بخواهیم خوشبینانه نگاه کنیم به این مقوله، واقعا از سوی دیگر اگر این نمایشگاه کتاب بعنوان یک رویداد مهم فرهنگی کشور، هیچ دستاوردی از لحاظ مالی برای یک ناشر نداشته باشد، معرفی انتشارات و نویسندگان، کسب

شرکت نکردن در نمایشگاه کتاب برای ناشران استانی ناخوشایند است، حضور در چنین فضایی برای ما زمینه ارتباط با نویسندگان، مخاطبان و دیگر ناشران را فراهم می کرد.

تجارب، حضور در بازار های بزرگتر، معرفی ظرفیت های نشر استان و آنشایی با آخرین دستاوردهای همکاران خود، آخرین نوآوری ها، روش های بازاریابی، سیستم های الکترونیکی عرضه و ...... برای یک ناشر استانی کافی بود که متاسفانه هزینه های مالی حضور و عدم حمایت برای برطرف این هزینه ها، این فرصت از بین رفته است.

ناشران استانی برای حضور فیزیکی در نمایشگاه کتاب تهران چه نیازهایی دارند که برآورده نمی گردد؟

من ناشر حداقل باید جایی برای اسکان در تهران داشته باشم که حداقل دو نفر پرسنل بتوانند بدون دغدغه اسکان در آنجا حضور داشته باشند. لذا هزینه های اسکان، حمل و نقل، خورد و خوراک، هزینه های پرسنل و دیگر هزینه های جانبی که وجود دارد، برای ما ارزان نیست.

از سوی دیگر، مسائل مالی نشر در سال های اخیر از یک سو ، افزایش قیمت کتاب و کاهش قدرت خرید مردم از سوی دیگر، اقتصاد نشر را دچار بحران نموده است، هم چنین افزایش قیمت کاغذ و تعرفه های خدمات چاپ موجب رشد روز افزون قیمت کتاب و ادامه دار شدن این چرخه شده است و مهمتر از همه توزیع کتاب در استان یکی از مسائل مهم نشر در استان است که متاسفانه متولیان فرهنگی، هیچ طرح و برنامه و فکری برای آن ندارند.

ما تنها توقعی که از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان داریم که بتواند از نویسنده و ناشر حمایت کند، این است که تمام تمرکزش را بگذارد روی توزیع کتاب ناشران استان. همین کار را انجام دهد ما حداقل در صنعت نشر امیدوار خواهیم شد. نویسنده با تمام هزینه های سرسام آور، کتاب چاپ می نماید ولی برای توزیع آن به مشکل می خورد. خوب این امر، باعث سرخوردگی ناشر و نویسنده می گردد.

حداقل سالی چند نسخه کتاب از نویسنده و ناشر با 30 درصد تخفیف به وسیله اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی خریداری می شد که همین را هم لغو کردند و سال 1401 خریدی نداشتیم.

ببینید باید در اینجا عرض کنم که مشکل ناشران شهرستانی فقط هزینه های حضور در نمایشگاه نیست، ما به علت اینکه دفترمان در تهران قرار ندارد

هر سال نمایشگاه کتاب که برگزار می گردد در مورد مسائل حضور ناشران استانی در نمایشگاه بحث می گردد، ولی بعد از اتمام نمایشگاه موارد را آسیب شناسی نمی نمایند.

امکان عضویت در اتحادیه ناشران را هم نداریم. حتی در استان نیز اتحادیه ناشران استان هم نداریم. در نهایت به نظر من بهتر است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسائل ناشران استانی را از زبان خودشان بشنود و برای حل آنها قدم بردارد.

باید اذعان کنم که هزینه آماده سازی و چاپ و نشر کتاب، باعث افزایش قیمت کتاب شده است که خود سبب عدم استقبال از کتاب و کتابخوانی شده است. یعنی این که قیمت کاغذ در اندازه نشر کتاب تأثیرگذار است و افزایش قیمت آن در کنار افزایش سایر اقلام فراوری کتاب اعم از خدمات قبل از چاپخانه مثل ویراستاری، صفحه آرایی، طراحی جلد، نمونه خوانی و … در کنار هزینه های داخل چاپخانه مانند خود کاغذ، زینک، مواد تخصصی ماشین های چاپ، مواد صحافی و… همه و همه دچار افزایش های تورمی شده اند که ناشران را مجبور به افزایش قیمت پشت جلد می نماید و متاسفانه لطمه اصلی این فرآیند را مخاطب کتاب یعنی قشر فرهیخته و جویای دانایی و علم متحمل می گردد.

با وجود امکان برگزاری نمایشگاه مجازی آیا این امر را یک فرصت می دانید یا خیر؟

در مورد نمایشگاه مجازی کتاب باید آنالیز گردد که چه اقداماتی صورت گرفته است و چه تبلیغات و اطلاع رسانی صورت گرفته است؟ از پتانسیل فضای مجازی برای حوزه کتاب و نشر چه برنامه ای داشته اند چه فعالیتی نموده اند؟ از فرصت های مختلف چه رویدادهای فرهنگی تاثیرگذاری در حوزه کتاب و نشر داشته اند؟ از این رو امیدوارم که متولیان امر، در این خصوص فکری نمایند.

هر سال نمایشگاه کتاب که برگزار می گردد در مورد مسائل حضور ناشران استانی در نمایشگاه بحث می گردد، و بعد از اتمام نمایشگاه نیز باید موارد آسیب شناسی گردد، مسائلی که در مطبوعات، خبرگزاری ها، به وسیله خبرنگاران، کارشناسان، ناشران و نویسندگان عنوان شده است.

سال جاری باید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طرحی نو در اندازد تا ناشران و نویسندگان استان ها نیز دیده شوند و اندکی از مسائلشان کاسته گردد و بتوانند در صنعت نشر با میل و رغبت بیشتری کار نمایند.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران