روزشمار: 20 آذر؛ اشغال جزیره هرمز از طریق پرتغالی ها - مجله هدیه

جزیره هرمز بیضی شکل که نوعی گنبد نمکی است به مساحت 42 کیلومتر مربع در ورودی خلیج فارس در 8 کیلومتری بندرعباس است. این جزیره را به علت موقعیت جغرافیایی آن و مجاورت با تنگه هرمز، کلید خلیج فارس می دانند. همین موقعیت است که آن را در طول تاریخ، از نظر راهبردی و بازرگانی از اهمیت خاصی برخوردار کرده است. این جزیره پر از بناهای تاریخی همچون قلعه پرتغالی ها، قصر بی بی گل، بازار زعفران است.

تاریخچه

هرموز نام بندری معتبر در مصب رود میناب با خلیج فارس بوده است. شهر میناب کنونی برروی خرابه های این بندر ساخته شده است. هرموز قدیم در اوایل عهد مغول تجارت پر رونقی داشته است. با هجوم مغولان در حدود سال 700 هجری، مردم شهر هرموز ابتدا به جزیره قشم و سپس به جزیره هرموز که در آن زمان زرون (معرب آن جرون که بعدها نام بندری در محل بندرعباس کنونی شد و به تلفظ پرتغالی بندر گمبرون خوانده شد) نام داشت کوچ کردند و شهری در آن بنا کردند و نام آن را به یاد شهر قدیم خود هرموز گزاردند.

به تدریج و طی قرون بعد این شهر نام خود را به همه جزیره داد و بندر جرون (گمبرون بعدی) نام خود را از آن گرفت.

عظمت شهر و جزیره هرموز به قدری شد که دو قرن بعد و تا زمانی که از طریق پرتغالی ها اشغال شد مرکز ولایات خلیج فارس از جمله بحرین بوده است.

در سال 912 قمری یک ناوگان پرتغالی به فرماندهی دریاسالار آلفونس آلبوکرک به جزیره هرمز در خلیج فارس رسید. نماینده پادشاه پرتغال فورا به اهمیت فوق العاده راهبردی و تجاری محل که مسلط بر مدخل ورودی خلیج فارس بود پی برد. زیرا از آن محل، ارتباطات پرتغالی ها با هند محافظت می شد. پرتغالی ها جزیره را تصرف کردند و حاکم هرمز، تابع پادشاه پرتغال شد و با پرداخت خراج سالانه موافقت کرد.

این امر به بروز برخورد با شاه اسماعیل اول صفوی انجامید. آلبوکرک مجبور شد در سال 913 قمری از هرمز حرکت کند، اماکاملا مصمم بود تا در اولین فرصتی که پیش آید آن را باز پس گیرد. آلبوکرک در سال 920 قمری به هرمز بازگشت و معاهده ای با شاه اسماعیل منعقد کرد که پیروی حاکم هرمز را از پرتغال تصدیق می کرد.

شاه عباس در سال 1622 میلادی جزیره هرموز و سواحل جنوبی ایران در خلیج فارس را از اشغال پرتغالی ها خارج ساخت و شهرهای هرموز و گمبرون را تخریب کرد و بندرعباس فعلی را بر خرابه های گمبرون پایدار کرد.

جاذبه های گردشگری جزیره هرمز

قلعه پرتغالی ها

در سال 909 دریانورد پرتغالی آلفونسو د آلبوکرک که به مستعمرات پرتغال در آسیا سفر کرده بود بر حسب اتفاق گذرش به خلیج فارس افتاد و با آن نواحی آشنایی پیدا کرد و بلافاصله با حضور در دربار مانوئل پادشاه پرتغال طرح خود برای اشغال جزایر خلیج فارس را ارائه کرد و به تصویب رساند. او در سال 912 به خلیج فارس بازگشت و پس از کشتار و وحشیگری فراوان پیروز به فتح هرموز در سال 913 گشت و قلعه ای در جزیره هرمز ساخت.

مردم هرمز در طول سال های اشغال مکررا سر به شورش برداشتند که مهم ترین این شورش ها مربوط به سال های 919 شمسی، 925 شمسی، 928 شمسی و 957 شمسی بوده اند. هم اکنون آثار و خرابه های ابنیه و قلعه پرتغالی ها و توپ های آن در شمال جزیره در نزدیکی آبادی های فعلی دیده می شود.

دره رنگین کمان (دره رنگ)

در این دره کل رنگ ها که در جزیره زیبای هرمز وجود دارد، به صورت کوه کوه است.

غار سکوت

در این غارنمک های بلوری وجود دارد که آب از آن ها مثل باران نم نم می بارد و صدای آب گوش ها را نوازش می کند و جالب تر اینجا است که آب معلوم نیست به کجا می رود و باعث سکوت سهمگین می شود.

دشت آهو

در استان هرمزگان بیشترین آهو در جزیره هرمز وجود دارد که یک مکانی برای استراحت و غذای آهو ساخته شده است.

کوه برفی

این کوه به علت سفید بودنش نام آن را کوه برفی گذاشته اند و خاک این کوه مانند پودر بچه می ماند جالبترین قسمت آن یک کشت دست در آن پدید آمده است.

در همین روز:

• خاتمه دوران چهارصد ساله تسلط استعمار اسپانیا بر کشور کوبا (1898 میلادی)
• تصویب اعلامیه حقوق بشر در سازمان ملل متحد (1948 میلادی)
• روز جهانی حقوق بشر